تسمه نقاله یا نوار نقاله چیست
تسمه نقاله یا کانوایر (conveyor) در انگلیسی به معنای حمل کننده است. کاربرد تسمه نقاله در صنعت برای انتقال بدون دخالت نیروی انسانی است. عمل انتقال ممکن است با استفاده از غلتک‌های هرز گرد انجام شود که به آن رولیک کانوایر و یا دستگاه تسمه نقاله گفته می‌شود و گاهی نیز ممکن است این جابجایی با استفاده از تسمه یا Belt انجام گیرد که انواع و اقسام فراوانی دارد و به آن دستگاه تسمه نقاله گفته می‌شود. نقاله بهترین شیوه برای جلوگیری از آسیب به نیروی انسانی در جابجایی‌های تکراری است.
تسمه نقاله (conveyor belt) در واقع وسیله یا جزء حمل‌کنندهٔ یک سامانه انتقال مواد تسمه‌ای است که اغلب این سامانه به صورت خلاصه تسمه یا نوار نقاله نامیده شده است. سامانه انتقال مواد تسمه‌ای که کانوایر تسمه‌ای هم گفته می‌شود یکی از انواع متعدد سامانه‌های نقاله‌ای است.
یک سامانه انتقال نقاله‌ای از دو یا چند قرقره (گاهی اوقات از آنها به عنوان درامز یا طبلک یاد می‌شود) تشکیل شده است به همراه یک حلقه بی‌پایان از تسمه یا نواری که مواد را حمل می‌کند و به دور آنها می‌چرخد.
تاریخچه تسمه نقاله
نخستین تسمه نقاله در قرن نوزدهم مورد استفاده قرار گرفت.
در سال 1892، توماس رابینز اقدام به اختراع مجموعه‌ای از محصولات کرد که منجر به توسعه و استفاده تسمه نقاله در معادن برای جابهجایی مواد معدنی از قبیل: زغال‌سنگ، سنگ معدن و … شد.
در سال 1901 ساندویک اقدام به ساخت و تولید تسمه نقاله استیل کورد (تسمه نقاله فولادی) کرد. در سال ۱۹۰۵ ریچارد ساتکلیف نخستین تسمه نقالهٔ ویژه برای حمل و جابهجایی زغال‌سنگ در معادن را تولید و عرضه کرد که منجر به انقلاب صنعتی بزرگی در صنعت معدن شد.
در سال 1987 هنری فورد خطوط مونتاژ تسمه نقاله را در مجموعهٔ کارخانه اتومبیل سازی فورد راه‌اندازی کرد.
در سال “1991 “جامعه فرانسه REA” طولانی‌ترین سامانه انتقال از طریق نوار نقاله را به طول ۱۳٫۸ کیلومتر ایجاد کرد.
در سال 1957 شرکت پلاستیک سازی گودریچ در آمریکا اقدام به تولید و عرضه نوعی از تسمه نقاله نمود که تا رسیدن به سامانه تسمه نقالهٔ انبوه ادامه داشت. این سامانه با داران بودن یک پیچ کمتر، عمری طولانی‌تر نسبت به تسمه نقاله‌های قدیمی داشت چرا که تمام سطح نقاله را پوشش می‌داد. این نوع از نوار نقاله دیگر تولید نمی‌شود چرا که تسمه‌های امروزی بدون هیچ پیچشی عمری طولانی‌تر و لایه‌هایی بیشتر دارند. در سال ۱۹۷۰، کمپانی «اینترالاکس» در شهر لوییزیانا حق انحصاری تولید انواع مختلف تسمه نقالهٔ لاستیکی را به نام خود ثبت کرد.
بیشتر بدانید : راهنمای خرید تسمه نقاله نسوز– راهنمای خرید تسمه نقاله گریپ – راهنمای خرید نوار نقاله گریپ
ساختار و اجزای تشکیل دهنده نوار نقاله
در این مقاله به اجزای تشکیل دهنده نوار نقاله می‌پردازیم:
رولیک تسمه نقاله از اجزای مهمی محسوب می‌شوند و وظیفه اصلی آنها به گردش درآوردن تسمه نقاله است. رولیک‌ها درانواع مختلفی بوده که هر کدام عملکرد متفاوتی خواهند داشت.
- رولیک رفت
- رولیک برگشت
- رولیک ضربه گیر
رولیک نوار نقاله
رولیک تسمه نقاله از اجزای مهمی محسوب می‌شوند و وظیفه اصلی آنها به گردش درآوردن تسمه نقاله است. رولیک‌ها درانواع مختلفی بوده که هر کدام عملکرد متفاوتی خواهند داشت.
- رولیک رفت
- رولیک برگشت
- رولیک ضربه گیر
الکتروگیربکس
رولیک‌ها در نوار نقاله از اجزای تشکیل دهنده تسمه نقاله محسوب می‌شوند و وظیفه اصلی آنها به گردش درآوردن تسمه نقاله است. رولیک‌ها درانواع مختلفی بوده که هر کدام عملکرد متفاوتی خواهند داشت.
- رولیک رفت
- رولیک برگشت
- رولیک ضربه گیر
تسمه
مهمترین قسمت دستگاه نوار نقاله تسمه آن است که بر حسب نیاز و کاربرد انواع مختلفی دارد و جنس آن برای کاربردهای مختلف متفاوت است. تسمه را از نظر جنس می‌توان به دسته‌های زیر تقسیم‌بندی کرد.
تسمه لاستیکی، تسمه نقاله آجدار، تسمه نقاله با آج گریپ، تسمه نقاله با آج v شکل، تسمه pvc، تسمه نقاله پارچه ای و نمدی، تسمه فلزی، تسمه pvgو…
تسمه نقاله لاستیکی را نمی‌توان در صنایع خوراکی، بهداشتی و دارویی استفاده کرد. درصنایع غذایی و بهداشتی از تسمه نقاله نوع پی وی سی استفاده می‌شود. در تسمه‌های پارچه‌ای یا نمدی به جای پی وی سی از پارچه یا الیاف کتان و پلی استر استفاده می‌شود که این نوع تسمه نقاله در صنایع غذایی و دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
درام
قطعه‌ای است استوانه‌ای شکل که وجود آن در دستگاه‌های تسمه نقاله الزامی است. درام‌ها با توجه به کاربردشان در شکل‌ها و مدل‌های متنوع طراحی و تولید می‌شوند و درام‌ها همانند غلطک مدام در حال چرخش هستند. درهر نوار نقاله دو عدد درام قرار می‌گیرد. یک درام در ابتدای آن و دیگری در انتهای آن.
کاربرد نوار نقاله
تولیدکنندگان معمولاً از تسمه نقاله برای نیازهای مختلف استفاده می‌کنند. نکته ای که لازم است هنگام جابجایی مورد توجه قرار گیرد نوع سطح نوار نقاله است که به دو صورت صاف و شیب‌دار می‌باشد. در برخی موارد جابجایی می‌بایست در زاویه‌های مختلف صورت گیرد. در مواردی نیازمند پیاده‌سازی سیستم انتقالی مارپیچی و خمیده هستیم. گاهی نیازمند صفحات شیب‌دار هستیم که بدون نیاز به موتور متحرکه صفحات آن به صورت هرزگرد انتقال را انجام دهد.
در سطح صاف برای تولیدات در کارخانه‌ها و جابهجایی قطعات در خط تولید و در سطح شیب‌دار برای جابهجایی بارهای سنگین معمولا استفاده می‌شود. در ادامه به کاربرد تسمه نوار نقاله می‌پردازیم:
- خط تولید در کارخانه‌ها
- انبارداری
- ساختمان‌سازی
- صنایع غذایی
- توزیع اجناس در خرده فروشی‌ها و عمده فروشی‌ها
- مرتب‌سازی محصولات کارخانه‌ای
- مونتاژ و بسته‌بندی محصولات کارخانه‌ای
- معادن
- کشاورزی (انتقال گیاهان برداشت شده درصنعت کشاورزی)
در برخی موارد جابجایی می‌بایست در زاویه‌های مختلف صورت گیرد. در مواردی نیازمند پیاده‌سازی سیستم انتقالی مارپیچی و خمیده هستیم. گاهی نیازمند صفحات شیب‌دار هستیم که بدون نیاز به موتور متحرکه صفحات آن به صورت هرزگرد انتقال را انجام دهد.
موارد استفاده کانوایر در صنایع غذایی خصوصا در دستگاه بسته‌بندی نمود زیادی پیدا می‌کند. جابجایی همزمان محصول در حالی که اپراتور مشغول انجام کار روی محصول باشد مانند مونتاژ بخشی از قطعات اتومبیل، یکی از موارد پر مصرف کانوایر به شمار می‌آید.
انواع تسمه نقاله
این صفحات متحرک در مدل‌های مختلف طراحی و تولید می‌شوند. اساسا به دلیل ماهیات انتقالی سیستم‌های کانوایر و دامنه وسیع کاربرد این وسیله، آن را در مدل‌های متخلف با اشکال گوناگون و کارایی دلخواه تولید کرده‌اند.
تسمه‌های نقاله (نوار نقاله) انواع گوناگونی دارند که برخی از آنها عبارتند از:
تسمه نقاله مدولار
نقاله مدولار برای خطوط انتقال محصولات که از گوشه کارخانه حرکت می‌کنند مناسب هستند. این نوع کانوایر می‌تواند به کمک یک موتور الکتریکی حرکت صاف داشته باشد و یا در کنج عبور کند و حتی در مسیر منحنی حرکت داشته باشد.
تسمه نقاله دست‌چین
خطوط مونتاژکاری ظریف نظیر سرهم کردن قطعات داخلی موبایل از مثال‌های استفاده تسمه نقاله دست‌چین به شمار می‌آید. این تسمه نقاله مجهز شده به اینورتر با حرکت آهسته و سیستم روشنایی از سقف، این امکان را می‌دهد که کاربر بخش‌های معین شده را سر هم کند و به کاربرد دیگر برای ادامه کار محول نماید.
تسمه نقاله رولیکی
رولیک استوانه‌ای است که دارای دو بلبرینگ در ابتدا و انتها است و به صورت هرزگرد و ثابت تولید می‌شود. رولرها کاربرد فراوانی در ساخت دستگاه کانوایر دارد. رولر ها با فاصله در فریم دستگاه نقاله تعبیه می‌شود و در نوع هرزگرد با چرخش رولیک‌ها جسم به حرکت در می‌آید و در نوع ثابت با اتصال موتور به رولیک ابتدایی بقیه رولرها نیز به حرکت در می‌آیند.
تسمه نقاله بارگیری
مگنت کانوایر به منظور جداسازی براده‌های آهنی کاربرد دارد. معمولا در هنگام آسیب مواد برای جلوگیری از آسیب به تیغه‌های خرد کن از مگنت استفاده می‌کنند تا خرده فلزات را جذب و مانع از رفتن به زیر تیغه‌های برش و آسیاب شود. قدرت مگنت‌ها با توجه به وزن محصولات متفات است و از آهنرباهای نئودمیومی استفاده می‌شود. صنایع بازیافتی و مونتاژ کاری از دیگر کاربردهای تسمه نقاله مگنتی است.
تسمه نقاله خنک کن
در این مدل از کانوایر سطح انتقال توری گالوانیزه انتخاب می‌شود و از بالا و پایین با دمیده شدن هوا سبب خنک‌کاری محصول روی توری می‌شود.
سیستم خنک کن در خط تولید قالب‌های حاوی چسب تزریق شده داغ و موارد مشابه کاربرد فراوانی دارد.
تسمه نقاله مگنت دار
مگنت کانوایر به منظور جداسازی براده‌های آهنی کاربرد دارد. معمولا در هنگام آسیاب مواد برای جلوگیری از آسیب به تیغه‌های خرد کن از مگنت استفاده می‌کنند تا خرده فلزات را جذب و مانع از رفتن به زیر تیغه‌های برش و آسیاب شود. قدرت مگنت‌ها با توجه به وزن محصولات متفات است و از آهنرباهای نئودمیومی استفاده می‌شود. صنایع بازیافتی و مونتاژ کاری از دیگر کاربردهای تسمه نقاله مگنتی است.
تسمه نقاله کاسه ای
این نوع کانوایر در حقیقت نوعی بالابر هستند که به صورت عمودی و یا Z، محتویات را درون کاسه‌های خود در ارتفاع معین جابجا می‌کند.
تسمه‌های نقاله EP یا منجید دار (TEXTER)
تسمه‌های نقاله منجیددار پرکاربردترین تسمه‌های نقاله هستند که از یک یا چند لایه منجید یا کرکس تشکیل شده‌اند. تسمه‌های نقاله استیل کرد با ازدیاد طول بسیار کم و مقاومت کششی بالا برای خطوط نقاله طویل، جایگزین مناسبی برای تسمه‌های EP است.
همچنین از دیگر موارد انواع تسمه نقاله :
- تسمه‌های نقاله سیم‌دار (SIDERFLEX یا ST)
- تسمه‌های نقاله الواتوری (ELETEX)
- تسمه‌های نقاله باکت‌دار (FLEXOBORD)
- نوار نقاله تلسکوپی
- نوار نقاله اسپیرال
- نوار نقاله بارگیری کشتی
- سامسون فیدر
- نوار نقاله مونتاژ
- نوار نقاله توری فلزی
- تسمه نقاله‌های اسپیرال (Spiral)
نوار نقاله ثقلی
انواع نوارنقاله ها از نظر نیروی محرکه
- نوار نقاله گرانشی
- نوارنقاله برقی
مواد تسمه نقاله : مواد تسمه نقاله که معمولا در اکثر صنایع استفاده می‌شود PVC و پلی اورتان (PU) است که نوع انتخاب مواد بر اساس نیازهای صنایع است و نوع مواد در تعیین فروش و قیمت آن تاثیر‌گذار است. (فروش تسمه نقاله)به این دلیل که برخی از صنایع تقاضای تسمه ضخیم‌تری دارند تا تسمه دوام بیشتر و عمر طولانی‌تری داشته باشد در ضمن انتخاب ضخامت تسمه نقاله بر اساس کاربرد و طراحی نوار نقاله در نظر گرفته می‌شود که قیمت فروش آن را تحت تاثیر قرار می دهد.
رنگ تسمه نقاله : رنگ فقط یک انتخاب زیبایی شناختی نیست بلکه بر تضمین کیفیت و فرآیندهای بازرسی شما تأثیر می‌گذارد. مهم نیست که چگونه خط خود را پیکربندی کرده‌اید توصیه ما این است که رنگی را انتخاب کنید که در محصولات شما وجود نداشته باشد.
بیشتر بدانید : نوار نقاله منجید دار– نوار نقاله تسمه ای– اسکرو کانوایر یا نوار نقاله حلزونی– سیستم کانوایر
به عنوان مثال، رنگ سفید برای پردازش مواد غذایی و کاربردهای صنعتی عالی است چرا که کنتراست به دست‌آمده به شما کمک می‌کند تا هرگونه مواد باقیمانده را شناسایی کرده و آنها را برطرف کنید بنابراین انتخاب رنگ مناسب با توجه به نیاز صنایع مختلف، معیاری مناسب برای قیمت فروش تسمه نقاله است.
استانداردهای کانوایر
نوارهای نقاله نقش حیاتی در صنایع مختلفی ایفا می‌کنند و حرکت اساسی و کارآمد مواد را فراهم می‌کنند. با این حال، اطمینان از ایمنی و قابلیت اعتماد سیستم‌های نوار نقاله نیازمند رعایت استانداردهای دقیق است. در زیر، به استانداردهای نوار نقاله و اهمیت رعایت این استاندادرها، عناصر کلیدی و نحوه کمک به بهبود ایمنی محیط کار و کارایی می‌پردازیم:
۱.درک استانداردهای نوار نقاله:
استانداردهای نوار نقاله شامل یک مجموعه جامع از رهنمودها و مشخصات طراحی شده است که به اطمینان از کیفیت، ایمنی و عملکرد سیستم‌های نوار نقاله می‌پردازد. این استانداردها توسط سازمان‌های صنعتی و نهادهای نظارتی توسعه و حفظ می‌شوند تا به جوانب مختلفی از طراحی، ساخت، عملکرد و نگهداری نوار نقاله پرداخته شود.
۲. مؤلفه‌های کلیدی استانداردهای نوار نقاله:
– مشخصات مواد: نوارهای نقاله از مواد مختلفی ساخته می‌شوند که هر یک برای کاربردها و شرایط کاری خاصی مناسب هستند. استانداردها الزاماتی را برای ترکیب مواد، استحکام، انعطاف‌پذیری و مقاومت در برابر عواملی مانند سایش، گرما و مواد شیمیایی تعیین می‌کنند.
– پارامترهای طراحی: استانداردها دستورالعمل‌هایی برای طراحی نوار نقاله ارائه می‌دهند که شامل ابعاد، هندسه و ظرفیت تحمیل بار است. در نظر گرفتن این موارد به منظور بهینه‌سازی عملکرد نوار نقاله و حداقل کردن خطراتی مانند لغزش نوار، مشکلات ردیابی و ریزش مواد است.
– الزامات ایمنی: ایمنی در استانداردهای نوار نقاله بسیار حائز اهمیت است و شامل اموری مانند خطرات مانند گیرافتادگی، نقاط فشاری و مکانیزم‌های توقف اضطراری است. استانداردها نصب دستگاه‌ها و دستورالعمل‌های ایمنی، محافظ‌ها و سیستم‌های هشداردهنده را برای حفاظت از کارگران و جلوگیری از حوادث تعیین می‌کنند. برای مطالعه بیشتر ایمنی ها به صفحه نکات ایمنی نوار نقاله مراجعه کنید.
–آزمایش و گواهی‌نامه‌دهی: استانداردهای نوار نقاله روش‌ها و رویه‌هایی را برای آزمودن و ارزیابی عملکرد نوار نقاله، دوام و انطباق با معیارهای مشخص تعیین می‌کنند. روش‌های آزمایش شامل آزمایش تنش، آزمایش مقاومت در برابر ضربه و آزمایش ایمنی در برابر آتش هستند. انطباق با استانداردها به طور معمول توسط آزمایشگاه‌های آزمایش و اعتبارسنجی تایید می‌شود. در ازمایشگاه زرین بسپار تمام این موارد با دقت توسط متخصصین بررسی می شود.
۳. انطباق
انطباق با استانداردهای نوار نقاله برای اطمینان از ایمنی و طول عمر سیستم‌های نوار نقاله بسیار حیاتی است. با رعایت دستورالعمل‌های تعیین شده، سازمان‌ها می‌توانند خطرات را کاهش دهند، کارایی عملیاتی را بهبود بخشند.
نوار نقاله دست دوم
ما در شرکت زرین بسپار ایرانیان فروش نوار نقاله دست دوم نداریم. از معایب نوار نقاله دست دوم عبارتند:
- نگهداری و تعمیرات:
به دلیل شرایط سخت استفاده، نوارهای نقاله دسته دوم ممکن است به طور معمول نیاز به تعمیرات و نگهداری بیشتری داشته باشند. در نتیجه می‌تواند هزینه‌های عملیاتی را افزایش دهد و زمان‌بندی تولید را تحت تأثیر قرار دهد.
- پیچیدگی:
نوارهای نقاله دسته دوم برای استفاده در شرایط واژگونی و برگشتی طراحی شده‌اند، که معمولاً منجر به پیچیدگی بیشتر در نصب، تنظیم و نگهداری می‌شود. این می‌تواند نیاز به مهندسی معکوس بیشتری داشته باشد و فرآیند نصب را پیچیده‌تر کند.
- محدودیت‌های فنی:
برخی از نوارهای نقاله دسته دوم ممکن است به دلیل ویژگی‌های خاص ساختاری، محدودیت‌هایی در سرعت، ظرفیت بارگیری و دقت جابجایی داشته باشند که ممکن است باعث محدودیت در کارایی عملیاتی شود.
- استفاده محیطی:
برخی از محیط‌های صنعتی، مانند صنایع شیمیایی یا معادن، ممکن است به دلیل شرایط محیطی خاص خطرات بیشتری را برای نوارهای نقاله دسته دوم ایجاد کنند. به عنوان مثال، تماس با مواد شیمیایی خطرناک ممکن است باعث خرابی و سایر مشکلات در نوار نقاله شود.
نکته مهم اینکه نوارنقاله دست دوم از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست و بعضا هزینه های تعمیر ونگهداری ان به صرفه نیست.
انواع کاور پلاستیکی یا پوشش تسمه نقاله
پوشش یا کاور لاستیکی به ۴ دسته کلی تقسیم می‌شود که عبارتند از مقاوم در برابر خوردگی، سایش و پارگی، مقاوم در برابر حرارت، مقاوم در برابر آتش، مقاوم در برابر روغن و مواد شیمیایی.
منبع : ویکی‌پدیا
